Evet arkadaşlar şimdi ufaktan başlıyoruz javascripte ilk adımımızı attık. Şimdi javascript’ten bahsedelim. Javascript diye yazmayacağım uzun uzun “js” diye belirticem anlarsınız. Js tarayıcıda çalışan bir script dilidir arkadaşlar. Tarayıcı ( browser ) js komutlarını yorumlayarak işlevlerini yerine getirir. HTML sadece sayfamızı oluşturmamıza yarayan ve sayfamızdaki nesnelere kısıtlı özellik katmamıza olanak sağlayan text tabanlı bir etiket dilidir. Bunun içinde programlama dili olması için gereken değişkenler, karar yapıları, döngüler vs vs gibi yapıları içermiyor. HTML ile oluşturduğumuz web sayfaları kullanıcıların hareketlerine duyarlı olmayan sayfalar olacak arkadaşlar.
Şimdi Web Sayfası —> İçerik + Sunum + Etkileşim örneğinden yola çıkıyoruz.
Şimdi bu bağlantıda içeriğimizi html ile oluşturuyoruz. Html içeriği saklıyor ama sakladığı içeriğin özelliklerini değiştirmek ayarlamak vs vs izin vermiyor yada kısıtlı imkan sunuyor. Asıl burada var olan içeriğin sunulması gerekiyor. Bu sunum işleminide CSS yapıyor. Şimi buraya kadar tamam içerik ve sunumu anlattık etkileşime geçiyoruz.
Etkileşim derken web sayfasının kullanıcıların hareketlerine göre tepki göstermesi ya da durağan olmayan nesneler aklımıza gelir. Tabiki bu kısmıda Javascript ile yapıyoruz.
Arkadaşlar programlama dillerinde yazılan kodlar tek başlarına çalışıyorlar. Bu kodları çalıştırmak istiyorsak eğer hata ayıklama ve compile ( derleme ) yapmamız gerekiyor ve bundan sonra bu işlem makinemizin diline ya da arakoda çeviriliyor. Ancak javascript html içerisine ekleniyor ve tarayıcı tarafından yorumlanıp yazılan bu kodların işlevleri yerine getiriliyor.
JavaScript ile kullanıcılarımızın hareketlerine duyarlı ve bu kullanıcılarla iletişime geçebilen sayfalar oluşturabiliyoruz. Yaptığımız sayfamızdaki CSS kodlarını çalışma anında değiştirebiliyoruz. Çalıştığı tarayıcının yüklü olduğu bilgisayarın bazı bilgilerine ulaşabilir ve bazı nesneler ekleyebiliriz. Yani bunlar işletim sistemi, saat, tarayıcı özellikleri, ip adresi gibi.
Son zamanlarda çok popüler olan AJAX sayfanın tamamını yenilemeden sadece belirli bir alan yenilemek ( region ) için kullanılıyor. Tabiki önceki konumdada tanımı yapmıştım bu AJAX’ın temel yapı taşıda JavaScript’tir.
Özellikle javascript dediğimizde DOM modelinden bahsetmek gerekiyor arkadaşlar. DOM açılışı Document Object Model kelimesinin baş harflerinin alınmış kısaltılmış halidir. Türkçeside Döküman Nesne Modeli olarak adlandırılır. Bu model sayesinde javascript ile sayfadaki tüm sayfa nesnelere ulaşabiliriz. DOM yeni versiyonu tüm tarayıcılar tarafından desteklenmektedir. Ama bazı eski tarayıcılarda farklılık gösterebiliyor. Tabi bunu çözmekte basit bu hataları ya da farklılıkları tespit edip alternatif olarak kodlar yazmamız gerekebiliyor.
Temel bir HTML sayfa yapısına örnek verecek olursak görünüm itibarı ile
Şimdi bu yukarıda verdiğim yapıda
< head > < /head > : Sayfa başlığı. Bu etiketler arasında css, title, meta etiketleri tanımlayabiliyorsunuz. Size kalmış birşey. Yani kısacası sayfada görünmeyen tanımlama bloklarının yer aldığı kısımdır burası.
< body > < /body > : Sayfamızın gövdesidir. Bu etiketlerin arasında ise pencerede gösterilecek içerik yazılmaktadır.
Şimdi size JacaScript kodlarının nereye yazılması gerektiğini anlatacam.
Javascript kodlarımızı elbetteki bahsettiğimiz gibi html içine ekliyoruz. Html sayfamızı DreamW. yada notepad ++ gibi programlarla açıp ( text editörü yani ) burada yazabiliyoruz.
Javascript kodlarımızı taglarınnı arasına yazıyoruz. Script tagının içerisinde scriptin dilini ve tipini belirleyebiliyoruz.
Language : Javascript’in sürümünü belirtmek için kullanıyoruz burayı. Tabiki belirtile nsürüm tarayıcı tarafından desteklenmiyorsa script blogu çalıştırılmıyor. Bunu engellemek için bu parametreye “javascript” yazmamız uygundur. Eğer ki yeni çıkan bir sürüm kullanacaksak yeni sürümle birlikte gelen tüm metodları ve özellikleri sayfada kullanabiliriz.
Type : İçeriğimizin tipini tanımlamak için kullanmaktayız. Standart script blokları arasına yazdığımız içerik text ve javascript’tir.
Bu konuya burada noktayı koyuyoruz ve JavaScripte giriş yapmış bulunuyoruz. Sıradaki konumuz Javascript kodlarını Html sayfası içine eklemek. Bu konuyu sürekli takip edebilir sorularınızı konu altında sorabilisiniz.
Makale yazımı bana aittir. Alıntı yaparken lütfen kaynak gösterin.